تغییر گرایش بازار به سمت مصرف روانکارهای سنتتیک , synthetic
لزوم استفاده از روغن های معدنی با کارایی بالا و روانکارهای سنتتیک (synthetic) سازگار با مواد غذایی در نگهداری تجهیزات تولیدکننده مواد غذایی و آشامیدنیها، محدودیتهایی را برای این کارخانه ها در ایالات متحده امریکا به وجود آورده است. اما چنانچه تحقیقات نشان می دهد، هنوز۶۰ درصد از این کارخانه ها تغییرات مربوط در این زمینه را انجام نداده اند و همچنان از روانکارهای معمولی با پایه معدنی استفاده می کنند.
هنگام روانکاری قسمت های متحرک ماشین آلات، محصولات غذایی در حال عبور از خطوط تولیدی که نیاز به روانکاری دارند به وسیله عواملی همچون چکه کردن روانکار از زنجیرها، خرابی شیلنگ هیدرولیک، نشتی از واشرها و جعبه دنده ها و یا بخار روغن موجود در هوای فشرده حاصل از کمپرسورها، آلوده می شوند. در چنین شرایطی استفاده از روغنها و گریس های ناسازگار با مواد خوراکی مناسب نیست و آثار
زیانباری به همراه دارد.
سازمان دارو و مواد غذایی امریکا (FDA) میزان مجاز آلودگی مواد غذایی با روغن وگریس های با پایه معدنی (معمولی) را صفر اعلام کرده است، در حالی که این رقم در مورد روغن های سازگار با مواد غذایی حدود ۱۰ppm است. بدین معنا که اگر به طور اتفاقی روانکارهای سنتتیک خط تولید وارد محصولات غذایی شوند و میزان آنها پایین تر از ۱۰ppm باشد بی ضرر خواهند بود. همچنین سازمان دارو و مواد غذایی امریکا فهرست ترکیبات مجازی که می توانند در این روانکارها وجود داشته باشند را نیز تنظیم و ارایه کرده است.
طبق بررسی ها، ثابت شده است که روانکارهای سنتتیک سازگار با مواد خوراکی، کارایی بسیار مطلوب تری نسبت به روانکارهای معمولی از نظر به تاخیر انداختن زمان سرویس دستگاه و کاهش زمان توقف آنها در اثر تعمیرات دارند. برای مثال یکی از کارخانه های تولید مواد خوراکی در امریکا که روانکارهای سنتتیک مناسب را جایگزین روانکارهای معدنی معمولی کرده بود، حدود۲۱ درصد در مورد مسایل پیش بینی نشده در بخش روغنها و گریس های مصرفی در خط تولید داشته است، همچنین کاهشی در حدود۵۰ درصد در مورد زمان خواب دستگاهها و ساعات تعمیر بدست آمده بود. در مجموع کاهشی معادلی۵۷ درصد در کل هزینه های یک سال نخست ایجاد این تغییر، منافع زیادی برای این شرکت به دنبال داشته است.
این روانکارها دارای طول عمر بیشتری در سرویس هستند و نیاز به تکرار کمتری در سیستم دارند. در بیشتر موارد طول عمر روغن۴ بار بیشتر شده بود که در نتیجه احتمال آلوده شدن محصولات تولیدی با روغن های در حال تعویض در سیستم به طور محسوسی کاهش می دهد.
علیرغم بالا بودن قیمت روانکارهای سنتتیک، به دلیل قابلیت عالی آنها در حفاظت از ماشین آلات در مقابل خوردگی و سایش و عملکردی به مراتب بهتر از روانکارهای معمولی در مجموع هزینه های صرف شده کاهش می یابد.
برای مثال در یک کارخانه درزگیر قوطی گزارش شده است که زمان خواب دستگاه و خرابی یاتاقانها در زمان استفاده از روانکارهای معمولی نسبت به روانکارهای سنتتیک بسیار بیشتر بوده است ولی با جایگزین کردن روانکارهای سنتتیک مناسب،
نه تنها این کارخانه در سال اول، هزینه تعمیرات و نگهداری کمتری پرداخت کرده بود بلکه توانسته بود کیفیت درزگیری قوطی و مدت روانکاری مجدد را نیز اصلاح کند.
بیشتر روانکارهای ستزی، سیالیت مناسبی در دماهای پایین داشته و مقاومت خوبی در برابر تغییر ویسکوزیته در دماهای بالا از خود نشان
می دهند. پایداری این روانکارها در مقابل حرارت و اکسیداسیون نیز منجر به افزایش طول عمر روغن ها شده و زمان خواب دستگاه را در اثر تعویض و تعمیرات کاهش می دهد. به طور کلی، خرابی روانکارها، نشان دهنده ضایعات تولید است بنابراین یک برنامه روانکاری مناسب در برنامه تولید اثر گذار است. بر اساس گزارشی از JIPM (موسسه ملی تعمیرات و نگهداری دستگاه در ژاپن) ، حدود۶۵ درصد از خرابی تجهیزات مکانیکی ناشی از عملکرد نامناسب روانکارهاست.
در کارخانه های تولید مواد غذایی که از روانکارهای نامناسب استفاده می شود، همواره خطر به هدر رفتن محصولات در اثر آلوده شدن وجود دارد. این مسئله علاوه بر تاثیر نامطلوب بر شهرت شرکت سازنده، سلامتی مصرف کنندگان را نیز تهدید می کند.
در زیر به چند مورد از موارد مشاهده شده در سراسر جهان در مورد آلودگی با روانکارهای نامناسب مطرح شده است:
– در۱۶ ژوئن سال۲۰۰۰، در شهر کانزاس از ایالت میسوری، حدود۸۶ هزار پوند از گوشت تکه شده بوقلمون به اشتباه در طول فرایند تولید توسط روانکار دستگاهها آلوده شده بود، که موجب بروز مشکلات گوارشی در مصرف کنندگان این محصول شد. به دنبال این حادثه فراخوانی به منظور اطلاع همگان در مورد مصرف نکردن این محصول منتشر شد.
– آوریل سال۱۹۹۸، در شرکت بسته بندی Smith Field کیتسون، واقع در کارولینای شمالی، نزدیک به نیم میلیون پوند از گوشت ران بی استخوان دودی توسط روغن دنده تجهیزات تولید فاسد شد به طوری که مصرف کنندگان از مزه بد و سوزش در ناحیه گلو (حتی تا۳ ساعت بعد از صرف آن) شکایت کردند.
– در سال۲۰۰۲ نیز در دانمارک یک فراخوان کارخانه تولیدکننده غذای کودک منتشر شد، زیرا شیر خشک و غذای کودک آن توسط روغن های صنعتی آلوده شده بود و تراشه های فلزی نیز در قوطی غذای کودک دیده شد. مشابه این گزارش برای کارخانه دیگری در اول سپتامبر سال۲۰۰۰ منتشر شد که در پی شکایت مادر انگلیسی در مورد کیفیت نامطلوب غذای کودکش با بوی قیر بود. پس از انجام تحقیقات دریافتند که این محصولات در طول فرایند و بسته بندی با مواد معدنی سمی (روانکارها) آلوده شده بود.
شواهد یاد شده نشان می دهد که بروز چنین مسایلی نه تنها موجب به خطر انداختن سلامتی مصرف کنندگان می شود بلکه پیامدهای ناخوشایند وسیعی برای تامین کنندگان و پخش کنندگان محصولات آلوده به همراه دارد. هزینه این قبیل اتفاقات، اطلاع رسانی برای عموم مردم و نابود ساختن مواد غذایی نامرغوب تنها پیامدهای اولیه این معضل است. در این راستا این شرکتها علاوه بر از دست دادن سودشان، شهرت و اعتبار خود را از دست داده و هزینه های زیادی را برای دوباره بدست آوردن سهم بازارشان باید بپردازند تا دوباره اطمینان مشتریان را جلب کنند. با وجود چنین مسایلی تعجبی نیست که تولید کنندگان محصولات غذایی در تمام دنیا به دنبال اخذ روشهای مناسب تولید باشند تا بتوانند مطلوب بودن کیفیت محصولات خود را تضمین کنند.