کاهش تولید روغن پایه در اروپای غربی
سالیان متوالی است که اروپای غربی منبع ذخیره روغن پایه در جهان بوده است. تولیدکنندگان روغن پایه در این منطقه از موقعیت خوبی برخوردار بودند و علاوه بر اینکه نیازهای خود را برای ساخت انواع روانکارها مرتفع می ساختند مازاد تولید را در انبارها برای عرضه جهانی ذخیره می کردند. اما در سال گذشته به علت خروج تعدادی از پالایشگاههای تولید روغن پایه اروپای غربی، مازاد موجودی روانکارهای تولید شده به طرز قابل توجهی کاهش یافت.
براساس گزارش سالیانه تولید جهانی روغن پایه در سال۲۰۰۶ ، تولید روغن پایه در اروپای غربی در سه پالایشگاه متوقف شد که منجر به کاهش۱۱ درصد در کل تولید و۵۰ درصد در مازاد روغن پایه این منطقه شد. خروج شرکتهای BP با ظرفیت۱۰ هزار و۳۰۰ ، Shell با ظرفیت۵ هزار و۶۰ و Cepa’s با ظرفیت۲ هزار و۸۰۰ بشکه در روز در کشورهای انگلیس، آلمان و اسپانیا باعث کاهش ظرفیت روغن پایه در کل منطقه شد. در حال حاضر چشم انداز بازار تولید، مساعد به نظر نمی رسد و نشانگر خروج تعداد دیگری بوده و این مسئله خود باعث می شود عرضه روانکارها بیش از پیش کاهش یابد. این موضوع موجب بروز نگرانی و ایجاد مشکلات بسیاری برای واحدهای بلندینگ داخلی و خارجی شده است.
در آخرین گزارش سالیانه نشریه روغن و گریس در سال۲۰۰۶، تعداد۱۵۱ پالایشگاه تولید روغن پایه با ظرفیت کل۹۲۷ هزار بشکه در روز در جهان وجود دارند. البته این میزان شامل پالایشگاه Baharat Petroleum با ظرفیت۳ هزار و۵۰۰ بشکه در روز که روغنهای گروه II تولید می کند .
نمی شود. با توجه به تولیدات این شرکت و با در نظر گرفتن تولید سایر تولیدکنندگانی که اسامی آنها در آمار یاد نشده، رقم۱۰ هزار بشکه در روز می بایستی به کل تولیدات روغن مایع افزوده شود. در این میان بیشترین افزایش ظرفیت تولید مربوط به تولید روغن پایه در آمریکای شمالی به میزان۱۵ هزار و تولید روغن پایه در کانادا به میزان۳ هزار و۵۰۰ بشکه در روز بوده است.
علاوه بر حذف واحدهای تولیدکننده یاد شده، مشکلات دیگری در سال گذشته در عرضه روغن پایه در این منطقه بوجود آمده که آتش سوزی در چند پالایشگاه، اعتصابات کارگری، خروج برخی از واحدها از چرخه تولید برای تعمیرات اساسی از جمله آن هستند. در مجموع کاهش تولید در این منطقه۱۴۰ هزار و۴۶۰ بشکه در روز بوده است. همچنین به علت بالارفتن قیمت سوخت خودروها، بسیاری از شرکت ها تمایل بیشتری به تولید این محصول دارند و همین مسئله کمبود عرضه روغن پایه را تشدید کرده است.
تاثیرات این کاهش عرضه روغن پایه بر شرکتهای بلندینگ به ویژه شرکت های کوچک این منطقه بسیار زیاد بوده است. این قبیل شرکتها به علت کاهش عرضه روغن پایه و همچنین افزایش بهای نفت خام مجبور به پرداخت بهای بیشتری برای خرید آن و یا وارد کردن روغن پایه از اروپای شرقی و کره جنوبی شده اند. این مسئله در چهار ماهه اول سال۲۰۰۶ بسیار به چشم می خورد و شماری از آنها فقط توانستند هزینه های خود را پرداخت و سودناچیزی دریافت کنند. این عوامل باعث شده است که این تولید کنندگان برای خرید روغن پایه مورد نیاز خود دقت بیشتری کرده وبرای ارتقای بهره وری خود به منظور کاهش هزینه های تمام شده تلاش بیشتری کنند.
هم اکنون کشورهای آسیایی و اقیانوسیه با توجه به تغییرات به وجود آمده در بازار تولید روغن پایه، در حال تاسیس پالایشگاههای جدیدی برای جبران کمبود روغن پایه هستند و با راه اندازی اولین واحد تولید در چند ماه گذشته و واحدهای دیگر در سال آینده سعی در جبران کاهش عرضه این روانکارها دارند. پروژه های بسیاری در دست بررسی هستند که برای سالهای بعد طرح ریزی شده اند و برخلاف مشکلات بوجود آمده برای واحدهای بلندینگ در اروپای غربی، چشم انداز بسیار خوبی را می توان برای واحدهای مشابه آن در آسیا مشاهده کرد. تاکنون۲۲ طرح اعلام شده که تا پایان سال۲۰۱۱ تمامی آنها به بهره برداری خواهند رسید. این پروژه ها در کشورهای کره جنوبی، هند، تایوان، مالزی، اندونزی، چین، بحرین، قطر و چند کشور دیگر با ظرفیتی معادل۱۵۳ هزار و۷۵۰ بشکه در روز در دست اجراست. گروه های روغن این پروژه ها شامل گروه های روغن متفاوت است که در جدول زیر ارایه شده است.
کشورهای اقیانوسیه نیز دارای پروژه هایی به ظرفیت کل۱۱۵ هزار و۱۵۰ بشکه در روز هستند که بخش عمده ای از آن برای جبران رشد تقاضا و بخش دیگر آن به منظور صادرات طرح ریزی شده است. این بخش می تواند منبع ذخیره جدیدی برای روغن پایه در جهان باشد.
با این وجود و علی رقم کاهش حدود نیمی از مازاد تولید روغن پایه در اروپای غربی، این منطقه هنوز دارای مازاد تولید بر نیاز خود بوده و تحلیل گران بر این عقیده اند که در آینده به صورت دومین عرضه کننده روغن پایه در جهان باقی خواهند ماند.